6. Karel de Grutte

Ynfoloefening

De tiid fan de muontsen en ridders is de tiid fan 500 oant it jier . Dat wie yn Europa in ûnrêstige tiid. Der waard in protte fochten. Karel de Grutte wie doe de wichtichste foarst.

14.jpg

Hy wie al sûnt kening oer it ryk. Hy hie troch oarloggen it ryk flink útwreide. Yn it noarden fersloech hy de Friezen, yn it easten de Saksen, yn it súden (Spanje) de Moren en yn Italië de Longobarden. Yn it jier waard Karel de Grutte troch paus Leo III ta fan it Frankyske ryk kroand. De paus neamde him keizer en Augustus. It like der wol oft it Romeinske ryk wer wêromkaam wie.

Karel hie in sterk leger mei in protte ruters. Syn ruters hienen hynstesadels en stiichbûgels wêrtroch se stevich op harren hynders sieten. Se beskermen harren liif mei in . Dat is in himd fan allegear lytse izeren rinkjes.

Karel hie net genôch jild om syn legeroanfierders te beteljen. Dêrom joech hy se stikken lân yn lien. Sa ûntstie it . De lienman krige fan de in stik lân yn lien. Hy bestjoerde dat stik en koe libje fan de opbringsten fan dat liende stik lân. In ruil dêrfoar moast de lienman belove oan syn lienhear. De waarden de edelen. Edelen hienen in protte macht. Se bouden en hienen ridders dy't foar de oarde en de feilichheid fan de minsken soargje moasten.

Karel woe it , de kultuer en de wittenskip ferbetterje. Sels koe er net , mar hy koe wol goed rekkenje en ferskillende talen prate. Hy hie ek kontakt mei de kalyf fan Bagdad, dêr krige hy in fan.

Tidens syn libben reizge hy fan palts nei palts.Yn it lêst fan syn libben bliuw hy yn syn palts yn . Dêr is hy stoarn en begroeven. Yn de Domkatedraal yn Aken kinst syn grêfkiste en syn troan noch sjen. Nei de dea fan Karel waard syn ryk ferdield ûnder syn . Doe naam de ferdieldheid wer ta.

Troon-dom-aken.jpg