Yn de provinsje Judea libben joaden mei in monoteïstyske godstsjinst, it
. Yn it jier 66 kamen de Joaden yn opstân tsjin de
. De Romeinen sloegen yn it jier 70 de opstân del. Se ferwoesten de timpel yn
. De joaden waarden ferspraat oer it Romeinske ryk. Op de triomfbôge fan Titus sjochst no noch Joadske timpelfoarwerpen dy't doe meinaam binne nei Rome.
Jezus waard berne ûnder it bestjoer fan keizer
. Sa om ende by 30 nei Kristus hie Jezus yn Judea in nije monoteïstyske godstsjinst stichte; it kristendom. Nei syn dea oan it krús fersprieden syn folgelingen dit nije leauwen oer it Romeinske ryk.It kristendom waard populêr om't kristenen eltsenien as gelikense behannelen.
It kristendom waard in tiidlang troch sommige keizers ferbean. Keizer
joech de kristenen godstsjinstfrijheid en waard sels kristen. Yn 394 waard it kristendom
, de ienichste tasteane godstsjinst yn it Romeinske ryk. Doe waarden alle oare godstsjinsten ferbean.
Der ûntstie in kristlike organisaasje ûnder lieding fan de paus, de biskop fan Rome.
= godstsjinstich lieder fan in gebiet yn de roomsk katolike tsjerke
= it rjocht om sels in godstsjinst te kiezen
tsjerke = (1) kristlik gebedshûs (2) organisaasje fan kristenen
marteler = persoan dy't syn libben jout foar it geloof
= titel fan de lieder fan de roomsk katolike tsjerke, hy is de biskop fan Rome